گروه زیست شناسی

به نام خدا

مريم رحيمي مقدم

گروه زیست شناسی

سلسله بحث هایی جهت بهبود و کیفیت بخشی به فرایند یاددهی و یادگیری

کلید های طلایی مطالعه

" نوابغ کسانی نیستند که فقط بیشتر از ما دقت می کنند ، آن ها بسیار دقت می کنند

 و همین دقت بسیار بالاست که آن ها را به یک فرد تیزهوش تبدیل می کند . چون

 در نابغه ها هر دو نیم کره ی مغز فعال است . "

تکنیک های مهم در یادگیری

اولین تکنیک مهم در یادگیری " تمرکز " است .

  تکنیک دوم در یادگیری " تکرار " است . کم رنگ ترین قلم جهان از

 پررنگ ترین حافظه ی جهان ماندگارتر است . پس باید بلافاصله همه چیز را یادداشت کرد

 و هر چند وقت یک بار ان ها را تکرار کرد .

تکنیک سوم " درست خواندن " است . بلند خواندن ، راه رفتن هنگام مطالعه ، لب زدن ،

 حرکت دادن سر و دراز کشیدن هنگام مطالعه از روش های غلط در یاد گیری و مطالعه است .   

بهترین شکل مطالعه کردن

  صاف نشستن .

تمرگز کردن .

  مطالعه و یادداشت برداری .  البته یادداشت باید خلاصه و تلگرافی باشد .

روش های مطالعه :

Ñ         پیش خوانی " یعنی بررسی کتاب از ابتدا تا انتها .

Ñ         سوال گذاری : سوال کردن از خود بعد از اتمام مطلب درس .

Ñ         خواندن : در حقیقت جواب دادن به سوالاتی که خود مطرح نموده ایم .

Ñ      تفسیر و تفکر : روی مطلب خوب فکر کنیم و آن را تفسیر نماییم

Ñ      از بر کردن : کتاب را ببندیم و آن چه را که خوانده ایم از حفظ بگوییم .

Ñ      مرور : آن چه را که خوانده ایم از اول در ذهن مان مرور می کنیم .

 البته بعد از یک استراحت کوتاه چند دقیقه ای .

Ñ      استراحت : هر 20 تا 40 دقیقه ، حداقل 5 دقیقه استراحت نمایید .

Ñ      تمرکز : هنگام مطالعه ی مطلبی ، از خواندن ، دیدن ، شنیدن و فکر کردن

به مطالب دیگر جداَ پرهیز کنید .

Ñ      توجه به ملحقات درس : از قبیل تصاویر ، جدول ها ،

 خلاصه ها ، سوالات پایانی درس و ...

مدیریت کلاس یا کلاس داری

کلاس داری یا مدیریت کلاس

مقدمه :

یکی از عواملی که امروزه معلمان ، مدیران و سیاست گذاران آموزش و پرورش به عنوان موضوعی مهم و اساسی بدان توجه دارند ، عامل مدیریت کلاس است که از دیر باز به عنوان پیچیده ترین موضوع در بهبود کیفیت آموزش شناخته شده است . تشکیل و اداره ی کلاس با 35 نفر دانش آموز از وقت گیر ترین فعالیت های حرفه ی معلمی تلقی می شود . هنگامی که بیشتر وقت کلاس صرف مشکلات انضباطی شود ، به طور عملی زمان کمتری برای تدریس و یادگیری دروس باقی می ماند .

بدین جهت گروه یاد دهی و یادگیری در نظر دارد این مبحث را طی چندین بروشور ارائه نماید ، با امید به این که گامی موثر در بهبود کیفیت امر یاددهی و یادگیری برداشته شود .

مفهوم مدیریت کلاس

مجسم کنید معلمی به کلاس وارد می شود و از دانش آموزان می پرسد جلسه ی قبل تا چه صفحه ای یا موضوعی تدریس صورت گرفت و دانش آموزان پاسخ دهند فلان صفحه، معلم به کنار تابلو می رود و مشغول تدریس می شود . در این صورت معلم هدف مند نیست زیرا طرح و برنامه ی مشخصی ندارد . حال این پرسش مطرح است که معلم به عنوان یک عنصر هوشمند کلاس درس ، اگر فراگیرنده ، رسانه ، وسایل آموزشی ، محتوا ، روش ها و ... در اختیارش قرار گیرند چگونه می تواند به صورت هدف مند برنامه ریزی کند ؟ زیرا رمز موفقیت در اداره ی کلاس به برنامه ریزی قبلی ارتباط دارد . برای معلم تنها طرح درس کفایت نمی کند او درکار خود باید به پیشگیری از رویدادهایی بیاندیشد و قبل از ورود به کلاس به بهترین وجه برنامه ریزی نماید تا در امر رسیدگی به تکالیف سرگردان نباشد .

اگر به تعریف مدیریت کلاس که عبارت از : تهیه ، تدارک و اتخاذ شیوه های لازم برای ایجاد و حفظ محیطی که آموختن و آموزش نتواند در آن اتفاق بیافتد ، بیندیشیم درمی یابیم مدیریت کلاس مفهومی وسیع تر از نظم و انضباط دارد که صرفا ساکت نگه داشتن دانش آموزان در پشت نیمکت ها را به ذهن می آورد . البته ساکت نگه داشتن دانش آموزان در کلاس هیچ ایرادی ندارد ، اما نباید هدف اصلی معلم در کلاس تلقی شود .

معلمانی در امر مدیریت کلاس موفق هستند که نظم و انضباط را در جایگاه مناسب آن در کل صحنه ی آموزش قرار می دهند .

مدیریت کلاس همچنین مستلزم آن است که با ایجاد محیط یادگیری مناسب به دانش آموزان یاد بدهیم چگونه رفتار خود را در کلاس اداره کنند . در این راستا کلاس دارای مفهومی وسیع تر از نظم و انضباط می یابد و هدف های آموزشی معلم را نیز در بر می گیرد . با اجرای طرح ها و برنامه های مدیریت کلاس ، معلم نه تنها امیدوار است که میدان یادگیری دانش آموزان افزایش یابد بلکه به آنان کمک می کند که متوجه رفتار خود باشند و آن را اصلاح نمایند.

مدیریت کلاس و ویژگی های معلم

ویژگی های معلم در مدیریت کلاس نقش مهمی دارد . معلم به عنوان فردی رشد یافته باید از توانایی جسمی ـ عقلی ، روانی ـ عاطفی و اجتماعی برخوردار باشد . منظور از توانایی جسمی ـ عقلی آن است که یاددهنده ، سالم و بانشاط برای کار مهمی که قرار است انجام دهد آمادگی لازم را به خوبی کسب کرده باشد . زیرا معلمی حرفه ای است که انرژی و توان زیادی را می طلبد .

یکی دیگر از توانایی های معلمان که از رشد آنان و تجربه های پیشین زندگی شان ناشی می شود ، توانایی عاطفی ـ روانی است . توانایی روانی در واقع میزان رفتار های متناسب با سن و موقعیتی باشد که در آن قرارگرفته است . از نظر روانی معلم فردی بالغ به حساب می آید و رفتار های او ممکن است الگوی فراگیران قرار گیرند . او به درجه ای از رشد روانی رسیده که می تواند خشم ، هیجان و یأس خود را در مقابل دانش آموزان به گونه ای بروز دهد که حاصل این کنش و واکنش سبب رشد آنان به سوی تعالی باشد . سرانجام نوع سوم توانایی معلم که برخاسته از رشد همه جانبه ی اوست ، رشد اجتماعی می باشد . انسان به عنوان موجودی که در اجتماع زندگی می کند ، دارای ارزش هایی است ، این ارزش ها متأثر از فرهنگ جامعه است و انتظار می رود که معلم نماینده ی فرهنگ جامعه ی خود باشد . مدرسه و کلاس درس نیز هر یک جامعه ای کوچک است که تحت تاثیر نفوذ فرهنگ جامعه قرار دارد و معلم باید به عنوان الگوی این ارزش های اجتماعی ، درستی و نادرستی ، همخوانی و ناهمخوانی آن ها به تبادل نظر بپردازد . در این صورت  چند حالت پیش می آید . نخست ارزش هایی وجود دارند که در جامعه هنوز مورد احترام اند و به کار می آیند . دوم ارزش هایی که دیگر اهمیت خود را از دست داده و تبدیل به نوعی سنت شده اند و نسل جدید آن ها را کم کم پشت سر می گذارد .

 از جمله ی این ها می توان به اعتقاد داشتن به نحس بودن عددسیزده اشاره کرد . سوم این که جامعه ارزش هایی را بپذیرد که در گذشته وجود نداشته اند . مانند فرهنگ ترافیک یا آمد و شد در خیابان .

پس معلم باید بداند که محور همه ی فعالیت های جامعه در مدرسه و نقطه ی عطف آن کلاس درس است و تحقق هر تحولی در جامعه مرهون همه ی جریان های آموزشی ـ پرورشی می باشد که در مرکز آن نقش معلم به عنوان عنصر هوشمند یک سیستم مهم یعنی کلاس درس حیاتی است .